
آدامس یک واژه فرنگی است که از حدود پنجاه سال
پیش ، در ایران استعمال گردیده است. سقز معادل فارسی آدامس است که در حقیقت
، یک کلمه ترکی و جمعی از گونه های مختلف پسته وحشی است که آن را از ساقه درخت "بنه" به دست می آورند .
ظاهراً این واژه باید با "سق" به معنای کام و سق زدن به معنای جویدن لقمه
خشک و سق سیاه به معنی آدم بددل و چشم شور ، هم ریشه و هم خانواده باشد .
برای آنکه سقز بادکنکی و کشدار شود با میوه گیاه پیچنده ای که شبیه زالزالک است به نام ازملک یا کامپوره ، آمیخته می گردد.
آدامس را به عربی "علک" گویند . "علک اصطک" نوعی آدامس است از صمغ اصطکی
به وجود می آید . جویدن این سقز ، هم بر تراوش بزاق می افزاید و هم گونه ای
از میکروب های مولد بوی بد را کاهش می دهد .
مزایای جویدن آدامس :
1- بازکردن شیپور اوستاش در اختلالاتی مانند بدکاری شیپور یا در شرایطی
چون فرود هواپیما و صعود به کوهستانها که گوش دچار هواگرفتگی می شود ، یعنی
فشار منفی در صندوق صماخ حاکم می گردد ، ماهیچه های بازکننده شیپور اوستاش
با خمیازه یا هوا دادن به گوشها با بینی بسته یا با بلع فعال می گردد . در
اینگونه موارد جویدن آدامس کمک زیادی به فعال شدن این ماهیچه ها می کند .
2- تراوش بزاق در موارد یا بیماری های خشکی دهان در اثر کمبود ترشحات بزاق
به نام گزروستومی ، در بیماری هایی مانند بیماری شوگرن که غدد بزاقی بزرگ
می شوند و گزروستومی حاصل می شود ، آدامس و سقز ، سبب تحریک بزاق در چنین
حالاتی می شوند .
3- آدامس جویدن در موارد فلج عضلات صورت مانند فلج
عصب زوج هفتم یا فلج بل توصیه شده است ، که کمک به باز توانی ماهیچه های
صورت می کند . هر چند عمل جویدن توسط ماهیچه های جونده یا پتریگوئید انجام
می گیرد که مربوط به عصب زوج پنجم است .
4- آدامس جویدن در خوشبو کردن
دهان موثر است . 85 درصد بوی بد دهان مربوط به فضای دهان می شود و میکروب
های هوازی در تولید این بوی آزار دهنده دخالت دارند . از این گذشته ، تحریک
تراوش بزاق در اثر آدامس در هضم غذا نیز موثر است .
5- جویدن آدامس برای تمرکز فکر و حواس و کاهش استرس موثر می باشد .